زیر پوست افغانستان؛ خطرِ از دست دادن‌های بیشتر

دخترانی که از ناراحتی گریه می‌کنند، چون دیگر اجازه تحصیل در دانشگاه ندارند. رویای آن‌ها برای داکتر، پرستار، وکیل، معلم شدن و غیره نابود شده است. این واقعیت امروز زندگی زنان و دختران افغانستان در رژیم طالبان است.

بیش از یک سال از ممنوعیت تحصیلات متوسطه دختران از سوی رژیم طالبان می‌گذشت که زنان هم از دانشگاه‌ها منع شدند؛ چه دانشجویان، مدرسان و اساتید زن. به قول فولکر تورک کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، این را ضربه دیگری به حقوق زنان و دختران افغانستان بود.

دانشجویان دختر ناراحتند و راهی برای تسلی خاطرشان وجود ندارد. طالبان تنها پلی که می‌توانست دختران را به آینده‌شان وصل کند خراب کردند. برخی دختران حس می‌کنند همه چیزشان را از دست داده‌اند.

خبر ممنوعیت تحصیل در دانشگاه منجر به اعتراضاتی در پایتخت شد که نیروهای امنیتی طالبان به سرعت آن‌ها را سرکوب کردند.

در عین حال در عرصه بین‌المللی سازمان ملل و چندین کشور فرمان امیر طالبان را محکوم کرده‌اند؛ فرمانی که افغانستان را به دوره اول حاکمیت طالبان برگرداند که دختران اصلا نمی‌توانستند تحصیلات رسمی داشته باشند.

از زمان بازگشت طالبان، تجاوز به حقوق زنان پیوسته ادامه داشته است. بر خلاف وعده‌های اولیه طالبان مبنی به احترام به حقوق زنان مطابق شریعت ‌ــ‌ از جمله داشتن کار و تحصیل ‌ــ‌ آن‌ها به‌طور سازمان یافته زنان ودختران را از عرصه عمومی حذف کردند.

پارسال امیر طالبان فرمان حجاب اجباری را صادر کرد و گفت زن‌ها در خانه بمانند و از همان اول کار رژیم وزارت امور زنان را با وزارت امر به معروف جایگزین کرد که این کار عملا حق مشارکت سیاسی زنان را نابود کرد. زنان همین‌طور از سفرکردن بدون سرپرست مرد منع شدند که یعنی زنانِ بدون سرپرست از دسترسی به خدمات ضروری مثلا خدمات صحی هر چه بیشتر محروم شدند.

بیخود نبود که ناهید فرید نماینده سابق مجل افغانستان رژیم طالبان را یک «آپارتاید جنسی» خوانده است.

درست چهار روز بعد از ممنوعیت دانشگاه، دولت طالبان اشتغال زنان در انجوهای کمک‌رسان را هم ممنوع کرد؛ آن هم در کشوری که دچار فروپاشی اقتصادی است و دچار بحران بشردوستانه عظیمی است که ۲۴٫۴ میلیون افغانستانی را با قحطی روبه‌رو کرده است. کارشناسان سازمان ملل حذف زنان از امور بشردوستانه را ضربه دیگری به ارسال خدمات حیاتی و ممانعت از معاش زنان خواندند.

به‌رغم برخورد سخت و تهدید خشونت، مردم افغانستان، هم مردان و هم زنان، در برابر رژیم سرکوبگر طالبان ساکت نمی‌نشینند، و برای اعتراض به خیابان و فضای مجازی می‌آیند و یاس و مخالفت خود را نشان می‌دهند.

و این‌ها فقط بخش کوچکی از واکنش‌های سوزناک و نیرومند مردم افغانستان است که نشان می‌دهد چه چیزهای زیادی در خطر از دست رفتن است و چرا ما باید همه با صدای واحد به آن‌ها بپیوندیم. مردم افغانستان در برابر حذف شدن مقاومت می‌کنند، و ما باید صدای مردم افغانستان را بلند کنیم. در برابر نقض عمدی و سیستماتیک حقوق مردم از سوی طالبان، ما باید با خواهران افغان‌مان اعلام همبستگی و از آن‌ها حمایت کنیم. در این‌جا برخی از اقدامات شجاعانه مقاومت مردم افغانستان علیه طالبان در ایام اخیر را مرور کنیم.

اعتراض دانشجویان مرد به حذف زنان از دانشگاه. ترک جلسه امتحان نهایی از سوی دانشجویان مرد به نشانه اعتراض به تصمیم طالبان برای منع تحصیل زنان، نمونه‌ای واقعی از همبستگی مردان با زنان است.

پاره کردن اسناد تحصیلی استاد دانشگاه. گیل اسکات-هرون خوانندهٔ سیاه‌پوست امریکایی آهنگ معروفی دارد به اسم «انقلاب از تلویزیون نشر نخواهد شد»، اما اسماعیل مشعل استاد دانشگاه کابل در برنامه زنده تلویزیونی برای همین کار استفاده کرد. او در حالی که اشک می‌ریخت و بغض کرده بود، اسناد تحصیلی خود را به نشانه مخالفت در برابر ممنوعیت طالبان پاره کرد.

او گفت از امروز دیگر به این دیپلم‌ها نیاز ندارم، چون این کشور جایی برای درس خواندن نیست. خواهرم و مادرم که درس نخواند، این درس را من قبول ندارم.

آواز زنان افغان: این مبارزه‌ی پنهانی ماست. موسیقی همواره راهی برای وصل کردن ما به هم بوده و همین‌طور ابزاری برای مقاومت مدنی. مثل این دو خواهر افغان که از پشت حجابِ طالبانی از مقاومت و مبارزه می‌خوانند.

ترانه‌ای از یاس و امید که امیدوار است اوضاع افغانستان برای دختران و زنان عوض شود. ترانهٔ «این مبارزه‌ی پنهانی ماست» را خواهران افغان به عنوان یک اقدام مقاومتی برای تشویق زنان دیگر به مقابله با ظلم اجرا می‌کنند.

سخنرانی نفس‌گیر دختر افغان. دختر افغان در خیابان خشم خود را از ممنوعیت تحصیل اعلام می‌کند و دو پسر با در دست داشتن بنرهای اعتراضی با او همراهی می‌کنند که روی آن‌ها نوشته «ما به آزادی نیاز داریم» و «افغانستان را آزاد کنید».

دختر با تندی می‌پرسد: «مردان و زنان حقوق برابر دارند، پس این طالبان کی هستند که این فرصت و حقوق را از ما بگیرند؟»

حمله به زنان معترض با تفنگ آ‌ب‌بپاش. گروهی از زنان افغان در واکنش به ممنوعیت طالبانی در شهر هرات تظاهرات می‌کنند، اما با واکنش خشن نیروهای سرکوب و استفاده از تفنگ آب‌پاش علیه زنان معترض روبه‌رو می‌شوند، که باعث پراکنده شدن و پناه گرفتن زنان می‌شود.

این فقط یکی از روش‌های سرکوب است که سربازان طالب برای خاموش کردن فضای مدنی و خفه کردن فعالان در کشور استفاده می‌کنند.

سربازان طالبان زنان را در خیابان‌ها تعقیب و به آن‌ها تیراندازی می‌کنند. این نمونه‌ای از خطری‌ست که متوجه زنان است وقتی با رژیم مخالفت می‌کنند: فرار از دست طالبان در خیابان در حالی که از پشت به سمت‌شان فیر می‌اندازند. این زنان شجاعانه برای گرفتن حق تحصیل خود صدای‌شان را در خیابان‌ها بلند می‌کنند.