در ۱۵ ماهی که از اشغال کشور به دست طالبان می‌گذرد، شوهر دادن دخترانِ کم‌سن شدیدا افزایش داشته است؛ روندی که به عقیده فعالان حقوق بشر ناشی از ترس خانواده‌ها از ازدواج اجباری دخترشان با افراد طالبان است.
شوهر دادن دختران همچنین احساس امنیت مالی بیشتری به والدین می‌دهد، چون این یعنی شکم‌های گرسنهٔ کمتری برای سیر کردن در دورانی که کشور دچار بحران حقوق بشری و ویرانی اقتصادی است.
خطیره، دختر ۱۲ ساله صنف هفتم، می‌گوید والدینش ترتیب عروسی او را با مردی بسیار سن‌بالاتر در ولایت غور را داده‌اند. خودش می‌گوید دوست نداشت عروسی کند. اما پدرش هشدار داد که اگر قبول نکند، طالبان او را به به عقد جنگجویان خود در خواهند آورد.
خطیره دانش‌آموز بااستعدادی بود. او شاگرد اول کلاس بود و آرزوهای بزرگی برای آینده داشت. می‌خواست داکتر شود و در مناطق دوردست و محروم به مردمش خدمت کند. ازدواج با جنگجویان یا مقامات طالبان ــ به‌خصوص آن‌هایی که پیرتر هستند و دنبال همسران دوم و سوم می‌گردند ــ چیزی نبود که خانواده‌اش بتواند تاب دیدنش را داشته باشند. خطیره می‌گوید: «پالیسی‌های طالبان تمام رویاهای ما را نابود کرد».
فیروزه، ۱۸ ساله، در صنف یازدهم بود وقتی طالبان مکتب او را در غور تعطیل کردند، و تمام نقشه‌های او برای ورود به دانشگاه را از بین بردند. مدت کوتاهی بعد، خانواده‌اش بر خلافِ میلش او را شوهر دادند. ازدواج همهٔ آرزوهای او را بر باد داد. او تحت فشار شدیدی بود و هیچ حق انتخابی جز قبول ازدواج اجباری نداشت.
از زمان تسخیر کشور به دست طالبان در سال گذشته، موارد ازدواج اجباری و کودکهمسری به شکل تصاعدی در کشور افزایش یافته است.
بسیاری از خانواده‌ها با ازدواجِ زودرس موافقت می‌کنند تا دخترشان را از ازدواج اجباری با اعضای طالبان نجات دهند. اما حتی اگر استدلالِ این کار، اعطای یک زندگی بهتر باشد، تاثیرش بر ساختار خانواده ویرانگر بوده است. در واقع، ازدواج اجباری و زودرس منجر به خشونت و اختلاف درون خانواده‌ها شده است.
ناظران حقوق بشر این‌گونه روندها را مستند کرده‌اند. مطابق گزارش عفو بین‌الملل که در جولای منتشر شد، نرخ کودکهمسری، ازدواج زودرس، و ازدواج اجباری در افغانستان شدیدا رشد داشته است.
بنا گفته عفو بین‌الملل، از زمان تسلط طالبان، اصلی ترین انگیزه‌های ازدواجِ کودک/زودرس/اجباری عبارتند از بحران اقتصادی و حقوق بشری و فقدان آیندهٔ تحصیلی و شغلی برای زنان.
بسیاری نمی‌توانند جایگزینی برای اعضای طالبان پیدا کنند. خانواده‌ها وادار می‌شوند زنان و دختران را به عقد افراد طالبان درآوردند، و نفرات طالبان هم به زور زنان و دختران را به عقد خودشان در می‌آورند.
طالبان از زمان تسلط بر کشور، مجموعه‌ای از محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های درهم‌تنیده را تحمیل کرده‌اند که زنان و دختران افغانستان را به دام بیندازند. پالیسی‌های آنان نظام سرکوبی ساخته است که در تمام جوانب زندگی علیه زنان و دختران تبعیض ایجاد می‌کند.
نقض حقوق زنان و دختران از سوی طالبان ماه به ماه در حال افزایش است. پالیسی‌های ظالمانه گروه، میلیون‌ها زن و دختر را از داشتن زندگی امن و آزاد و موفق محروم کرده است.
در افغانستان این باور عمومی در حال شکل گرفتن است که طالبان مثل در دوره اول حاکمیت‌شان در دهه ۱۹۹۰ که بسیار بدنام بودند، می‌خواهند ممنوعیت کامل علیه تحصیل و کار و حرکت زنان برقرار کنند.
ملا هبت‌الله آخندزاده رهبر طالبان سال گذشته بدون اشاره به حق تحصیل و کار زنان، ازدواجِ زوری را قدغن اعلام کرد، اما معلوم است که به آن عمل نمی‌شود.
تعطیلی مکاتب دختران از سوی طالبان هم نقش مهمی در ازدواج اجباری و زودرس داشته است. دیده شده که پدری در ازای معادل ۲۵۰۰ دالر مهریه، دختر خود را به یک معتاد شوهر داده، و مرد دیگری دختر ۱۰ سالهٔ خود را به ازای حدود ۴۰۰۰ دالر پول نقد فروخته است.
آیندهٔ این دختران تباه شده است. تاکنون بسیاری از دختران کم‌سن در سراسر افغانستان با ازدواج اجباری امید به آینده را از دست داده‌اند.
از آن‌جا که امیدی به بازگشایی مکاتب نیست، دختران دارند امید و اعتمادبه‌نفس خود را می‌بازند. وقتی دختران دیگر نتوانند در دانشگاه درس حقوق بخواهند، شانسی هم برای قاضی شدن ندارند.
این دختران دیگر جز بی‌صدا رنج کشیدن در جامعه‌ای سنتی، هیچ انتخاب دیگری ندارند. با توجه به این‌که امیدی هم به بازگشایی مکاتب وجود ندارد، آن‌ها باید روزها را با یاس و اندوه سپری کنند. برای این دختران، هر روز تاریک‌تر از دیروز است.
* از اسامی مستعار استفاده شده است.
